XÂY DỰNG CÁC THÍ NGHIỆM VỚI MICRÔ VÀ DAO ĐỘNG KÍ ĐỂ DẠY HỌC CHỦ ĐỀ ÂM HỌC Ở TRƯỜNG PHỔ THÔNG
DEVELOPMENT OF EXPERIMENTS WITH MICROPHONE AND OSCILLOSCOPE FOR TEACHING ACOUSTICS IN HIGHSCHOOLSTóm tắt:
Các kiến thức về âm học đều gần gũi quen thuộc và có nhiều biểu hiện, ứng dụng trong thực tiễn. Do đó, việc dạy học hiệu quả chủ đề “Âm học” là rất quan trọng. Để có thể hiểu đúng bản chất của âm thanh, học sinh cần được quan sát, phân tích đồ thị âm thông qua các thí nghiệm thực. Tuy nhiên, chương trình Vật lí phổ thông hiện hành có rất ít thí nghiệm đối với phần kiến thức này. Đặc biệt, các nội dung mô tả thí nghiệm ghi đồ thị âm chỉ có trong sách giáo khoa chứ chưa có thiết bị tương ứng ở trường phổ thông. Điều này đặt ra yêu cầu cần xây dựng các phương án thí nghiệm với đồ thị âm trên màn hình để học sinh có thể quan sát, phân tích các đặc trưng vật lí của âm một cách trực quan, rõ ràng. Một giải pháp khả thi và hiệu quả để tiến hành các thí nghiệm này là sử dụng phối hợp micrô điện động với dao động kí. Bài báo trình bày bộ thiết bị thí nghiệm dùng dao động kí, micrô và các thí nghiệm tương ứng dành cho học sinh khảo sát các hiện tượng và thuộc tính của âm. Hơn nữa, các tác giả còn đề xuất cách sử dụng các thí nghiệm này trong dạy học chủ đề “Âm học” ở trường phổ thông.
Từ khóa: âm học; dao động kí; micrô; thí nghiệm.
Abstract:
The concept of sound is highly linked to students’ lives because of its regular phenomena and applications. That is the reason why teaching of sound is crucial. To grasp the nature of sound, students need to observe and analyze sound graphs through real experiments. However, there are only a few acoustic experiments in the current school physics curriculum. Especially, plotting graphs of sound is just brief description of experiments in textbooks. Equipment for these experiments has not been facilitated at schools yet. Thus, it needs to develop a laboratory set to do experiments with sound graphs on screen in order for students to observe physical characteristics of sound visually and practically. Combining microphone with oscilloscope can be feasible and effective for such experiments. This paper presents the laboratory set using oscilloscope and microphone as well as related experiments, which enable students to investigate phenomena and properties of sound. Additionally, we recommend the use of these experiments in teaching the acoustics theme.
Keywords: acoustics; experiment; microphone; oscilloscope.